Polska należy do grupy państw w którym kapustę białą uprawia się na dużych areałach. W 2015 roku areały nasadzeń wyniosły blisko 23 tys. ha, a zbiory wyniosły 1,1 mln ton. Jej produkcji sprzyjają warunki klimatyczne, ale i charakterystyka występujących w naszym kraju ziem. To sprawia, że uprawa kapusty w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie.
Odpowiednie stanowisko
Kapusta najlepiej udaje się na stanowiskach nasłonecznionych, żyzne i o dobrej strukturze. Godne polecenia są kompleksy gleb piaszczysto-gliniastych, podłoża lessowe, czarnoziemy, czy mady nadrzeczne. Optymalny odczyn pH gleby zawiera się w przedziale 6,5 – 7,2, choć dla gleb torowych może być nieznacznie niższy. Kapustny białej nie należy sadzić po sobie, warto stosować 5-6 letni płodozmian. Dobrymi przedplonami są pszenica i owies, ziemniaki czy gryka. Niekorzystny wpływ ma wcześniejsza uprawa rzepaku, gorczycy, szpinaku, fasoli czy buraków.
Przygotowanie kwatery
Przygotowując pole pod nasadzenia warto nawieść go obornikiem bydlęcym w dawce 40-50 t/ha, ale wobec jego niedostępności można zastosować także przedplony. Planując uprawę kapusty najwcześniejszych odmian, wszelkie zabiegi agrotechniczne należy wykonać przed końcem roku. Stosując nawożenie mineralne godne polecenia są nawozy typowo ogrodnicze, na przykład Yara MilaComplex. W nasadzeniach późniejszych stosować można nawozy rolnicze o ile stosowane było wcześniej nawożenie organiczne, wzbogacające podłoże w kwasy humusowe i szeroką gamę mikroelementów potrzebnych do harmonijnego wzrostu roślin. Ich dawkowanie powinno być oparte o program nawożenia stworzony w oparciu o analizę chemiczną gleby. Bardzo ważne jest odchwaszczenie stanowiska przed wsadzeniem kapusty. Można go dokonać poprzez mechaniczne uprawki, choć bardzo skutecznie niepożądaną roślinność likwidują preparaty chemiczne, jak na przykład Reglone 200 SL, który niedawno uzyskał rejestrację na użycie w uprawie kapusty.
Wybór odmiany
Determinuje go kilka czynników. Najważniejszy to rynek zbytu, ale warto wziąć pod uwagę także odpowiednie rozłożenie prac w sezonie, czy uwarunkowania panujące w gospodarstwie. Specyfika poszczególnych odmian kapusty sprawia, że warzywa mogą być przeznaczone do sprzedaży na świeży rynek lub do przetwórstwa. Jedne wspaniale się przechowują, przez długi okres zachowując jakość handlową, a inne z kolei dają dobry plon na lekkich glebach, na których w zasadzie uprawa tego gatunku się nie wiedzie. Można wskazać także na odmiany częściowo odporne na kiłę kapustnych. Tylko w gamie odmian z firmy Syngenta wyróżnić można bardzo wczesne ‘Mirror F1’ czy ‘Kevin F1’ o terminie wegetacji 50 – 55 dni i tolerującym zagęszczenie wynoszące 50-60 tys. szt./ha., a także odmiany ‘Zielonor F1’, czy ‘Kilazol F1’, późne, dobre na świeży rynek ale i dające się długo przechowywać. Ostatnia z wymienionych odmian jest też kiłoodporna, więc można ją uprawiać w zainfekowanych kwaterach.
Sadzenie i pielęgnacja
Do sadzenia kapusty służą sadzarki, które niwelują nakład pracy bardzo przyspieszając cały proces. Najwcześniejsze odmiany wysadza się jednak do tuneli foliowych i o ile są to konstrukcje niewielkie, to niekiedy czyni się to ręcznie. Obecnie coraz powszechniejsze jest wysadzanie kapusty z rozsady przygotowanej przez profesjonalne, wysoce wyspecjalizowane podmioty, takie jak na przykład firma Krasoń czy T. Mularski. Taka rozsada jest już zahartowana i cechuje się doskonałą zdrowotnością, jej zakup oszczędza bardzo dużo pracy związanej z przygotowaniem jej we własnym zakresie, co także jest możliwe i wciąż w niektórych gospodarstwach praktykowane. Zagęszczenie sadzenia podyktowane jest charakterystyką uprawianej odmiany.
Zbiór kapusty głowiastej
W Polsce wciąż bardzo powszechny jest zbiór ręczny. Z jednej strony niewielka skala produkcji prowadzonej przez większość gospodarstw, a z drugiej wysokie koszty zakupu kombajnu sprawiają, że do wycinania angażuje się najemnych pracowników, co w efekcie podnosi koszty wyprodukowania warzywa. Coraz częściej ogrodnicy dostrzegają tę zależność i decydują się na mechanizację zbiorów. Najprostsze rozwiązania polegają na ręcznym wycinaniu, ale zmechanizowaniu transportu główek na przyczepę za pomocą podajników taśmowych. Maszyny takie oferuje na przykład firma Kruszec. Przenośnik obsługuje od 4 do 8 osób. W najmniejszym wariancie 3 osoby wycinają kaustę i wkładają na podajnik, a 1 na przyczepie ją odbiera i wkłada do skrzyniopalet. Bardziej zaawansowane rozwiązanie polega na zastosowaniu kombajnu z zespołem tnącym. Dla przykładu, firma Najbar oferuje ogrodnikom model kombajnu MK 1000E koncernu Asa Lift, za pomocą którego można zebrać nawet kapustę nawet z 1,2 ha w ciągu jednego dnia.
Przechowywanie
Aby przechowywana kapusta jak najdłużej zachowała wysoką jakość musi być złożona w odpowiednich warunkach. Najlepiej jest, gdy temperatura wynosi 0°C, wilgotność względna powietrza 90 – 95% a atmosfera w przechowalni składa się w 5% CO2 i 2,5 – 5% O2. W takich warunkach odmiany stworzone do długiego przechowywania zachowują przydatność do sprzedaży nawet przez okres do 8 miesięcy. Ze względu na jak najefektywniejsze wykorzystanie przestrzeni w przechowalni, kapustę głowiastą składuje się w piętrowanych skrzyniopaletach i ustawia tak, aby zapewnić wydajną cyrkulację gazów.
