Arkadiusz Lipiński zachęcał do większego zainteresowania się burakiem ćwikłowym (czerwonym), dla którego pojawia się coraz więcej możliwości wykorzystania w kuchni. Warzywo to bez większych problemów można przechowywać nawet do czerwca. Jeśli chodzi o uprawę należy pamiętać o zmianowaniu i zachowaniu 4-letniej przerwy w uprawie na tym samym polu.

Agrotechnika dla buraka ćwikłowego

Arkadiusz Lipiński, Rijk Zwaan
Arkadiusz Lipiński, Rijk Zwaan

Zmianowanie w przypadku uprawy buraków ćwikłowych okazuje się równie ważne jak w odniesieniu do innych gatunków warzyw. Zachowując 4 letnie zmianowanie możliwe jest unikniecie problemów z chorobami odglebowymi jak Rhizoctonia, czy nicieniami. Nie należy uprawiać buraków ćwikłowych po kapustnych, rzepaku czy innych warzywach korzeniowych. Dobrym przedplonem są natomiast zboża, cebula, por i ogórek. Najlepiej buraki uprawiać w 2-3 roku po oborniku. Warzywo to ma również spore zapotrzebowanie na azot, którego przeciętnie należy zastosować około 150 kg N/ha (w tym 80% przed siewem nasion), ważne jest wprowadzenie do gleby fosforu (60-80 kg/ha) oraz potasu (150-200 kg/ha). Burak ćwikłowy jest wrażliwy na niedobór boru, co uwidacznia się suchą zgnilizna korzeni lub zgorzelą liści sercowych. Dlatego trzeba zadbać o odpowiednią ilość tego pierwiastka w glebie lub dostarczać go przez nawożenie dolistne.

Warto też zwrócić uwagę na jakość nasion. Najlepiej je wysiewać na głębokość 2-3 cm pamiętając, że wchody nasion rozpoczynają się przy temperaturze powyżej 8°C. Normę wysiewu trzeba dopasować do kalibrażu buraków jaki się chce uzyskać i terminu siewu. Przy normalnym wiosennym terminie może być to 0,6-0,8 mln nasion/ha ale już przy uprawie jako poplon ta norma powinna byś dużo mniejsza. Obecnie oferowane nasiona buraków są polerowane przez co mają mniej ostrych krawędzi, a to ułatwia wysiew i zapewnia większą dokładność siewu. Nasiona buraków są wielokiełkowe co nieco utrudnienia dobranie optymalnej normy siewu, ale obecnie dla każdej partii nasion z oferty firmy Rijk Zwaan określana jest wilokiełkowość, co w połączeniu z informacją o sile kiełkowania pozwala oszacować liczbę roślin uzyskanych z nasion. Okres wegetacji poszczególnych typów odmian jest mocno zróżnicowany. Przy wczesnej produkcji na zbiór pęczkowy, można go rozpocząć po około 65-80 dniach od wysiewu nasion. Wyrośnięte korzenie na świeży rynek można uzyskać po 90-115 dniach, a najdłużej rosną buraki przeznaczone dla przetwórstwa (do 120 dni).

Uprawa buraków w systemie poplonowym
Uprawa buraków w systemie poplonowym

Przechowywanie

Burak i lepiej i dłużej przechowuje w temp 2- 3°C i wilgotności powietrza 95-98%. Planując długie przechowywanie buraków należy zaplanować ich zbiór w momencie gdy są w pełni dojrzałe, nie powinny być one przetrzymywane w polu, a po zebraniu jak najszybciej schłodzone. Buraki dość dobrze przechowują zarówno w specjalistycznych przechowalniach i chłodniach, jak również w tradycyjnych kopcach ziemnych.

IMG_4414
Uprawa buraków ćwikłowych

Odmiany buraka ćwikłowego

Asortyment odmian buraka oferowanych przez Rijk Zwaan jest dosyć zróżnicowany. Wśród nowości ciekawą odmianą jest Monty RZ F1, hit sezonu 2015, ze względu na wysoką tolerancję na choroby i silny wigor roślin. Odmian ta o okresie wegetacji 100-110 dni, polecana jest do uprawy z przeznaczeniem na świeży rynek jak też dla przetwórstwa. Belushi RZ F1 to bardzo plenna odmiana i uniwersalna odmian, polecana zarówno do tradycyjnej uprawy z siewu wiosennego, oraz jako poplon. Kuliste i kształtne zgrubienia pozwalają przy uprawie tej odmiany uzyskać świetny produkt do sprzedaży na świeżym rynku. Carillon RZ to z kolei burak o podłużnych zgrubieniach przeznaczonych do sprzedaży na świeżym rynku, jak również do produkcji surówek i przechowywania. Odmiana bardzo plenna i nadająca się do długiego przechowywania. Nowością jest 13205 RZ niebywale wyrównany burak o szybkim tempie wzrostu polecany do uprawy na świeży rynek.

Arkadiusz Lipiński wspomniał też o produkcji buraków w Anglii gdzie jest duża produkcja i konsumpcja buraków. Uprawia się tam na zagonach szerokości 2,2 m, wysiewając do 2 mln nasion/ha. Przy plonach wynoszących 50 t/ha uzyskuje się około 50% buraków w rozmiarze 4-6,5 cm średnicy, 30% stanowią buraki drobne (3-4 cm), a około 20% ma średnicę powyżej 6,5 cm. Ciekawy jest też sposób wykorzystania buraków, z którym również produkuje się nawet napoje energetyczne.