Ziemniaki uprawia się na całym świecie i niemal wszędzie zagraża im zaraza ziemniaka. Przenoszona przez wiatr, może zdewastować plantację w ciągu kilku tygodni. Duże nadzieje wiązane są z odmianami odpornymi na ten patogen. Nową odmianę ziemniaka z odpornością na zarazę ziemniaka nazwano CIP-Matilde. Została uzyskana w Międzynarodowym Centrum Ziemniaka (CIP) we współpracy z firmą Crop Trust w Niemczech. W hodowli tej nowej kreacji korzystano z dzikich odmian ziemniaka.
Szacuje się, że straty wyrządzane przez zarazę ziemniaka globalnie mogą wynosić nawet ok. 14 miliardów dolarów amerykańskich. Ten problem dotyka szczególnie kraje rozwijające się. Dlatego też, twórcy nowej odmiany zaplanowali wprowadzenie jej do uprawy w Peru.
Nazwa tej innowacyjnej odmiany pochodzi od naukowca Matilde Orillo, która w latach 80. XX wieku była ceniona jako propagatorka stosowania dzikich gatunków w hodowli ziemniaka. Analizując plonowanie nowej odmiany uprawianej w 10 lokalizacjach, stwierdzono, że uzyskane plony bez ochrony przed zarazą ziemniaka były zbliżone do plonu odmiany Yungay (najpopularniejsza w uprawie w Peru), która wymagała systematycznego stosowania fungicydów przeciwko tej chorobie. W porównaniu z CIP-Matilde, która prawidłowo rosła bez aplikowania środków ochrony roślin.
Wprowadzenie tej nowej odmiany do uprawy w Peru, jak oceniają naukowcy z Międzynarodowego Centrum Ziemniaka staje się bardzo ważne. Zauważono bowiem, że na polach zlokalizowanych na dużych wysokościach w Andach, gdzie wcześniej nie było problemów z zarazą ziemniaka, patogen ten przysparza coraz więcej problemów. Powoduje to konieczność częstego stosowania fungicydów, czasami nawet 4-6 razy w miesiącu (w okresach najsilniejszej presji chorobowej). Równocześnie naukowcy przewidują, że wraz ze zmianą warunków pogodowych i klimatu problem z tą chorobą będzie się nasilał.
Odporność na zarazę ziemniaka jest efektem długotrwałych badań, w których na etapie hodowli wykorzystywano dzikich krewnych ziemniaka.
CIP-Matilde jest przykładem wykorzystania wielkiego potencjału, jaki tkwi w dzikich gatunkach, które tworzą alternatywę hodowli odmian przystosowanych do klimatu. Nowa odmiana z odpornością na zarazę ziemniaka daje możliwość zwiększenia produkcji żywności bez ochrony chemicznej przed tą chorobą.
Badania były wspierane przez rząd Norwegii, w ramach inicjatywy Adaptacja rolnictwa do zmian klimatycznych: zbieranie, ochrona i przygotowanie dzikich krewnych roślin uprawnych, zarządzanej przez Crop Diversity.
Źródło: Międzynarodowe Centrum Ziemniaka (CIP)
