W ostatnim tygodniu czerwca na wielu plantacjach cebuli i pora, szczególnie na terenie Kujaw, zaobserwowano pojawienie się dorosłych osobników wciornastka tytoniowca. Wzrost temperatur i sprzyjające warunki pogodowe przyspieszają rozwój szkodnika, który w ciągu najbliższych dni może pojawić się w dużych ilościach. Dla producentów cebuli i pora oznacza to konieczność szybkiego rozpoczęcia działań ochronnych, aby zapobiec poważnym stratom w plonie.
Jak rozpoznać wciornastka tytoniowca i skutki jego żerowania?
Wciornastek tytoniowiec jest jednym z groźniejszych szkodników upraw warzywnych. Atakuje głównie liście i szczypior, wysysając soki i powodując ich deformacje oraz charakterystyczne srebrzyste przebarwienia. W porze dochodzi również do zahamowania wzrostu i osłabienia całej rośliny.
Skuteczne zwalczanie wciornastków – pierwszy krok to preparaty systemiczne
W celu ograniczenia liczebności larw wciornastka, które są głównym źródłem szkód, konieczne jest zastosowanie preparatów o działaniu systemicznym. Obecnie rekomendowanym środkiem jest Movento. Działa on wewnątrz rośliny i skutecznie eliminuje larwy wciornastków, które zazwyczaj są ukryte w szczelinach liści i są niedostępne dla preparatów kontaktowych. Movento należy stosować przy użyciu niewielkiej ilości wody, aby zapewnić wysokie stężenie substancji aktywnej. Do cieczy roboczej konieczne jest dodanie zwilżacza, który idealnie pokrywa liść oraz rozpuszczającego woski roślinne. Dobrym wyborem będzie Inex-A lub Trend, co zwiększa skuteczność działania preparatu.
Zastosowanie Benevii w uprawach cebuli ozimej
W przypadku cebuli zimującej, gdzie szczypior przestał już intensywnie przyrastać, zalecane jest użycie preparatu Benevia. Ten środek wymaga zastosowania dużej ilości cieczy roboczej w celu dokładnego pokrycia całej powierzchni liści. W tym przypadku należy zastosować zwilżacz olejowy, który poprawia przyleganie cieczy do powierzchni rośliny i zwiększa wchłanialność substancji czynnej. Benevia to skuteczne narzędzie zwalczania wciornastków w końcowej fazie rozwoju cebuli ozimej.
Ochrona biologiczna w uprawach cebuli i pora – Mite Mine i Barrier Si-Ca
Na plantacjach cebuli z siewu wiosennego oraz w porze, po zastosowaniu preparatów chemicznych, warto wprowadzić regularne, cotygodniowe zabiegi wspomagające z użyciem Mite Mine i Bariera Si-Ca. Pomagają one utrzymać rośliny w dobrej kondycji i ograniczają rozwój populacji wciornastków bez konieczności częstego stosowania środków chemicznych. W warunkach mniejszej presji szkodnika, taka forma ochrony biologicznej może stanowić główną metodę zabezpieczania upraw, pod warunkiem konsekwentnego stosowania.
Preparat Mite Mine należy stosować w dawce 1 litra na hektar, a Barrier Si-Ca w ilości 0,5 litra na hektar. Do mieszaniny dodaje się zwilżacz Inex-A. Zabieg ten powinien być wykonany możliwie jak najszybciej i powtarzany regularnie co siedem dni aż do momentu kopania cebuli.
Najczęstsze błędy w zwalczaniu wciornastka tytoniowca
Najpoważniejszym błędem popełnianym przez wielu plantatorów jest rozpoczęcie ochrony od zabiegów środkami kontaktowymi w momencie, gdy na plantacji występuje już duża liczba dorosłych osobników. Niestety, preparaty kontaktowe nie zwalczają larw, które wylęgają się z wcześniej złożonych jaj i szybko zaczynają żerować, powodując duże szkody. W takiej sytuacji producenci często sięgają po różnorodne preparaty, licząc na uratowanie plantacji, co jednak nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty.
Skuteczna strategia ochrony cebuli i pora
Najlepsze efekty przynosi strategia polegająca na rozpoczęciu ochrony od zastosowania preparatu systemicznego, który skutecznie eliminuje larwy. Po kilku dniach można wykonać zabieg preparatem kontaktowym, dodając do cieczy roboczej produkt poprawiający jego skuteczność, na przykład Protector. W regionach o dużej presji wciornastków, takich jak Kujawy, ochrona chemiczna powinna być podstawowym elementem strategii, natomiast środki biologiczne mogą ją skutecznie wspierać. Tam, gdzie presja szkodnika jest mniejsza, możliwe jest oparcie ochrony na preparatach biologicznych, o ile są one stosowane regularnie.
Skuteczna ochrona upraw cebuli i pora przed wciornastkiem tytoniowcem w czerwcu 2025 roku wymaga szybkiego działania. Ważny jest odpowiedni dobór preparatów oraz systematyczności w przeprowadzaniu zabiegów. Tylko dobrze zaplanowana i konsekwentnie realizowana strategia ochrony pozwoli zachować wysoką jakość i zdrowotność plonu.
