Niezwykłą kolekcję sałat oraz innych warzyw liściowych można było obejrzeć w dniach 17-19 czerwca w stacji doświadczalnej firmy Rijk Zwaan w Witkach koło Ożarowa Mazowieckiego. Zorganizowane tam spotkanie pozwoliło zaprezentować wyjątkowo bogatą kolekcję odmian sałat różnego typu, brokułów, kapust wczesnych, buraków ćwikłowych (na zbiór pęczkowy) jak również coraz bardziej popularnych w naszym kraju selerów naciowych.
W tym roku skoncentrowaliśmy się na warzywach liściowych oraz naszym wczesnym asortymencie takich gatunków jak burak ćwikłowy, brokuł, kapusta głowiasta i selery naciowe – powiedział Przemysław Opioła, zarządzający firmą Rijk Zwaan Polska. Na spotkanie zaproszeni zostali nie tylko producenci sałat, obecni byli również przedstawiciele sieci handlowych, a także dostawcy rozsad. Na przybyłych gości czekało wiele atrakcji. Można było nie tylko w towarzystwie specjalistów z Rijk Zwaan zwiedzić bogatą kolekcję i obejrzeć nowości odmianowe, ale również zapoznać się z trendami związanymi z przygotowaniem warzyw do sprzedaży i sposobem ich pakowania. Okazuje się, że warzywa liściowe świetnie się wpisują w trend produktów convenience, i coraz powszechniej są wykorzytywane do przygotowania świeżych sałatek, przekąsek, czy wręcz gotowych dań (typu lunch box). Po zwiedzeniu kolekcji, można było zregenerować siły w punkcie gastronomicznym, gdzie serwowano przekąski z udziałem oczywiście sałat i innych warzyw liściowych.
Sałaty masłowe i kruche
Choć w przypadku niektórych asortymentów sałat, były one już przerośnięte, to i tak można było z powodzeniem porównać odmiany, a zwłaszcza zapoznać się z nowościami. A tych jak się okazuje nie zabraknie. Oprowadzający o plantacji Michał Jankowski zwracał uwagę na bardzo ważną w przypadku sałat cechę, jaką jest odporność odmian na mączniaka rzekomego. Obecnie oferowane odmiany cechują się odpornością na 33 rasy grzyba Bremia lactucae, który powoduje te chorobę. Niestety ras mączniaka cały czas przybywa i nawet w pełni odporne odmiany, mogą być niekiedy porażane przez tę chorobę, jednak w zdecydowanie mniejszym stopniu niż odmiany bez cechy odporności. Kolejnym problemem dość powszechnym w uprawie sałaty jest zamieranie liści określane jako tipburn. Jest to choroba fizjologiczna, która ujawnia się szczególnie w warunkach stresowych dla roślin, które zakłócają przewodzenie wody i transport wapnia. Ograniczyć ją można przez zbiegi nawozami dolistnymi, np. saletrą wapniową. W przypadku sałaty wyróżnia się dwa rodzaje tipburn, zewnętrzny który ujawnia na zewnętrznych, zazwyczaj najstarszych liściach oraz wewnętrzny objawiający się zagniwaniem liści wewnętrznych. Podatność na tipburn jest cechą odmianą i nasilenie tego zjawiska na sałatach jest różne. Najwięcej nowości zaprezentowano w asortymencie sałat kruchowych (tzw. lodowych). W gronie odmian do uprawy wiosenno-jesiennej Michał Jankowski zwracał uwagę na takie pozycje jak Farinas RZ, Faunas RZ czy nowa odmiana Cornelinas RZ ( prezentowana jeszcze po numerem 45-160 RZ). Ta ostatnia, zdaniem specjalisty, będzie swego rodzaju hitem na rynku. Cechuje się wysoką jakością i wielkością główek, które są duże, a zarazem dosyć luźne w środku. Co było widać, odmian ta jest odporna na tipburn zewnętrzny jak również zewnętrzny. Polecana jest do uprawy wiosennej (sadzenie najpóźniej do 17 tygodnia) oraz na zbiór jesienny. Wśród odmian do uprawy w okresie lata uwagę zwracały Diamentinas RZ, Silvinas RZ, Gustinas czy Cartagenas RZ oraz nowa propozycja w postaci odmiany Jasperinus RZ (prezentowana pod numerem 45-193). Ta ostatnia cechuje się dużym wigorem, tworzy duże główki i może być wysadzana w pole od 13-14 tygodnia. Godna uwagi, zwłaszcza dla tych którzy myślą o zbiorze mechanicznym sałaty jest odmiana Gustinas RZ, która tworzy duże, dobrze wypełnione główki. Jest również idealna do pakowania w folię i katony po 10 sztuk. Santarinas RZ to z kolei odmiana najbardziej odporna na wybijanie w pędy kwiatostanowe, dlatego polecana na okres lata. Również nadaje się do zbioru mechanicznego i przygotowania świeżych sałatek. Jej negatywną cechą może być niskie osadzenie główek.
W kolekcji sałat masłowych polecanych do uprawy od 13 tygodnia, Michał Jankowski zwracał uwagę na takie pozycje jak Jiska RZ, Gisela RZ, Matricka RZ czy Jolito RZ. Wśród nich wyróżnił odmianę Matricka RZ, ze względu na wysoką odporność na tipburn i mączniaka rzekomego, oraz szybkość tworzenia główek oraz ich wysoką jakość. Zwrócił też uwagę na odmianę Carasco RZ o nieco ciemniejszych liściach, ale też dość odporną na trudne warunki uprawy, tipburn i wybijanie w pędy kwiatostanowe. Spośród nowych propozycji bardzo ciekawe wydają się być dwie odmiany. 43-148 RZ wyróżnia ładna główka o masie powyżej 500 g, z dobrą strukturą liści oraz wysoka odporność na mączniaka (rasy 16-32). Odmian ta jest też odporna na tipburn, co zresztą można było zauważyć na tle innych odmian sałaty. Z kolei odmiana pod numerem 43-125 RZ, tworzy mniejsze główki, dosyć szybko po wysadzeniu nadające się już do sprzedaży. Może być ciekawą propozycją zwłaszcza dla tych, którzy przygotowują sałaty pod supermarkety.
Inne typy i gatunki
Zupełnie nową propozycją w asortymencie sałat jest odmiana Crunchita RZ, powstała ze skrzyżowania sałaty kruchej i rzymskiej. Tworzy ona główki wydłużone, a liście w strukturze i smaku są zbliżone do sałaty kruchej. Jest to dopiero pierwsza odmian w tym typie i hodowla tego typu odmian ma być rozwijana w przyszłości.
Wśród sałat w typie salanova dość ciekawie prezentowały się odmiany o strzępiastych liściach z grupy tzw. crispy jak Triplex RZ, Excite RZ, Experience RZ czy Explore RZ. Odmiany jak wszystkie w typie salanova, nadają się zbioru mechanicznego i uprawiane są zwłaszcza pod kątem przygotowania świeżych sałatek. Druga grupa odmian w typie to tzw. multi leaf, które tworzą małe rozety, zbierane przy osiągnięciu masy około 200 g – uzyskuje się wtedy około 200 liści, jednakowej wielkości. W tej grupie odmian można było obejrzeć takie odmiany jak Xerafin RZ, Seraut RZ o czerwono wybarwionych liściach, czy Cook RZ o liściach zielonych. Odmiany tego typu najlepiej jest uprawiać w systemach hydroponicznych lub w systemach na agrowłóknienie czy folii, ze względu na trudności związane z myciem liści.
W kolekcji wczesnych warzyw nie zabrakło też nowych propozycji w asortymencie kapust i brokułów. Wśród tych ostatnich wyróżniały się dwie odmiany Orantes RZ i Vicario RZ. Ta ostatnia wydaje się być bardzo dobra propozycją do uprawy na zbiór wiosenny, jak również uprawy na zbiór jesienny. Róże zbudowane są z drobnych paczków, nie ma tendencji do przerastania liśćmi i ma dobrą trwałość polową (nie wykwita). Orantes RZ to z kolei odmiana polecana do uprawy przez cały sezon. Dobrze znosi trudne warunki pogodowe, tworząc wypukłe okrągłe róże, o ciemnozielonym zabarwieniu. Okres wegetacji dla tej odmiany wynosi 70-75 dni.
