Wprowadzenie biologicznej ochrony roślin to jeden z najskuteczniejszych i najbezpieczniejszych sposobów walki ze szkodnikami w uprawach papryki. Jednak aby przyniosła oczekiwane rezultaty, konieczne jest odpowiednie przygotowanie plantacji – a kluczową rolę odgrywa tu systematyczna lustracja. To właśnie ona pozwala na szybkie wykrycie zagrożeń i właściwe dobranie strategii ochrony, jeszcze zanim szkodniki zdążą się rozwinąć.
Projekt Papryka #ShelfLife realizowany jest w gospodarstwie Pawła Myziaka w okolicach Potworowa. Dążenie do jakości to między dobrze zaplanowana i poprowadzona ochrona roślin, zwłaszcza przed szkodnikami. Wsparciem w tym zakresie będą rozwiązania od firmy Koppert Polska. By jednak dobrze zacząć ochronę, trzeba dokładnie lustrować i sprawdzać rośliny. Reagować przed masowym pojawieniem się szkodników a nie w momencie gdy wyrządzą one szkody na plantacji.
Lustracja od rozsady – ochrona zaczyna się wcześnie
Jednym z najczęstszych błędów plantatorów jest rozpoczęcie lustracji dopiero po posadzeniu roślin na miejsce stałe. Tymczasem, jak podkreśla Małgorzata Czarnecka z firmy Koppert Polska, obserwację należy prowadzić już na etapie rozsady.
– „Już w momencie sadzenia na miejsce stałe, a w zasadzie od samego posadzenia rozsady, należy przeprowadzać dogłębne lustracje, żeby wiedzieć, jakie szkodniki mogą pojawić się na plantacji” – mówi ekspertka.
Regularne przeglądanie rozsady pozwala wykryć m.in. obecność wciornastków czy mszyc, które stanowią realne zagrożenie dla przyszłej plantacji.

Jak obserwować rośliny i rozpoznawać objawy szkodników?
Podczas lustracji należy zwracać uwagę na wszelkie niepokojące zmiany w wyglądzie roślin. Deformacje liści, ich skręcenie, zahamowanie wzrostu, a także charakterystyczne ślady żerowania to pierwsze sygnały ostrzegawcze.
– „Trzeba dokładnie przeglądać i sprawdzać wszystkie rośliny rosnące na plantacji. Zwracać uwagę na wszystko to, co budzi nasz niepokój, czyli skręcone liście, poszarpane liście, zmniejszone rośliny, nieco ograniczony wzrost” – radzi Małgorzata Czarnecka.
Kiedy i jak reagować? Znaczenie precyzyjnego doboru metod
Wczesne wykrycie zagrożeń daje możliwość wdrożenia skutecznych działań – zarówno chemicznych (selektywnych), jak i biologicznych. Odpowiednio prowadzona lustracja pozwala precyzyjnie dobrać nie tylko środek, ale i moment jego zastosowania.
– „Ochrona przed szkodnikami powinna zacząć się jak najwcześniej i właśnie dlatego lustracja jest kluczowym elementem. Pozwala ona na odpowiednie dobranie zarówno środka, jak i pory zabiegu, a także na określenie, czy już możemy wprowadzać ochronę biologiczną” – zaznacza Małgorzata Czarnecka.
Warunki skutecznego działania organizmów pożytecznych
Sama obecność pożytecznych organizmów na plantacji to za mało – muszą one mieć odpowiednie warunki do rozwoju. Należy zadbać o utrzymanie temperatury powyżej 12°C także w nocy oraz obecność kwitnących roślin w tunelach. Dlaczego to takie ważne?
– „Pożyteczne organizmy w momencie, kiedy budują swoją populację, żywią się pyłkiem” – wyjaśnia ekspertka z Koppert Polska.
Warto również pamiętać o stosowaniu wyłącznie selektywnych środków ochrony roślin, które nie zakłócą działania biologicznych sprzymierzeńców. W razie wątpliwości dobrze jest skonsultować się z przedstawicielem firmy specjalizującej się w biologicznej ochronie roślin.
Obserwuj, analizuj, reaguj
Lustracja to nie tylko narzędzie diagnostyczne – to fundament skutecznego zarządzania ochroną roślin. Dzięki regularnym obserwacjom roślin można wcześnie wykryć zagrożenia, ograniczyć szkody i efektywnie wprowadzać biologiczne rozwiązania. W warunkach zmieniającego się klimatu i wzrostu odporności szkodników na środki chemiczne, właściwe wykorzystanie organizmów pożytecznych staje się nie tylko trendem, ale koniecznością.