W uprawie ogórka gruntowego dużo się zmienia w ostatnim czasie. By uzyskiwać wysokie plony i dobrą jakość, warto postawić na nowoczesne rozwiązania uprawowe. Wśród nich ważne będzie wybór odpowiednich odmian, ściółkowanie plantacji, użycie agrowłókniny do przykrywania roślin po siewie, nawożenie z fertygacją czy też odpowiednia technika zbiorów.
Dla przemysłu odmiany partenokarpiczne ogórka
Ogórek jest bardzo wymagającą rośliną, jeśli chodzi o produkcję w polu i być mówić o opłacalnej produkcji należy uzyskiwać wysokie plony i zapewnić jakość. Uprawiany na całym świecie ogórek należy do roślin ciepłolubnych, wrażliwych na wiatr. Z tego też powodu wszystkie czynniki jakie mają wpływ na plon są bardzo istotne. Wśród nich ważny jest dobór odmiany, gdzie do produkcji przemysłowej polecane są przede wszystkim odmiany partenokarpiczne, nie wytwarzające męskich kwiatów. Co dają takie odmiany?
Odmiany partenokarpiczne zapewniają stabilne plonowanie, wydłużony okres zbiorów, pozwalają na dłuższe utrzymanie osłony w postaci agrowłókniny, nie wymagają obecności owadów zapylających. Otwarty pokrój roślin ułatwia prowadzenie roślin, łatwiejszą ochronę i wygodniejszy zbiór. Jeśli chodzi o finalny produkt to odmiany partnenokarpiczne zapewniają wyrównane owoce, regularne w kształcie, proste, tym samym łatwe w sortowaniu. Ważna jest też jakość wewnętrzna, gdzie owoce nie mają nasion i są dobrze wypełnione.
Liszt – jedna z odmian partenokarpicznych ogórka gruntowego 
Odmiana Rubato 
Odmiana Berlioz ogórka gruntowego
Ściółkowanie i okrywanie
Mówiąc o nowoczesnej uprawie ogórka powinna być to uprawa na zagonach ściółkowanych czarną folią, z nawadnianiem kropelkowym i z wykorzystaniem agrowłókniny do początkowego przykrywania roślin w pierwszych tygodniach po siewie. Ważnym elementem nowoczesnej uprawy ogórka jest ułożenie taśm kroplujących, gdzie otwory wypływowe powinny być skierowane do góry. Przeciwne ułożenie może powodować zapychanie się kroplowników. Korzysta jest uprawa ogórków na podwyższonych zagonach, gdyż roślina ta nie lubi nadmiaru wilgoci. Wyższe zagony ułatwiają odprowadzenie wody, po intensywnych opadach deszczu. Dzięki uprawie na zagonach przykrywanych czarną folią można uzyskać lepsze i bardziej wyrównane wschody. W tym celu folię należy rozłożyć na 2-3 tygodnie przed siewem, co sprzyjać będzie nagrzewaniu się gleby i możliwe będzie wysianie nasion w nagrzaną już ziemię. Przy takiej technologii uprawy wskazane jest nawadnianie kropelkowe, gdzie linie kroplujące są rozkładane podczas formowania zagonów. Możliwe jest również prowadzenie nawożenia wraz z nawadnianiem, czyli fertygacji.
Zastosowanie czarnej folii do ściółkowania gleby ma wiele zalet. Dzięki niej rośliny są chronione przed chwastami, utratą wilgoci i co bardzo ważne dla ogórka – folia przyśpiesza nagrzewanie się gleby. Powinna mieć ona grubość 0,03 micronów i posiadać stabilizator UV. Do uprawy ogórka polecana jest folia o szerokości 1 m (1000 mb w rolce) z otworami średnicy 6 cm w jednym rzędzie rozmieszczonych co 25 lub 31 cm. Folia taka jest dość wytrzymała, co również po zakończonej produkcji pozwala ją zebrać z pola i zwinąć na rolki. Podczas rozkładania folii istotne jest by tylko brzeżna część folii była przysypana ziemią (maksymalnie 10 cm). Gdy ta powierzchnia jest większa tracone są pewne korzyści jakie zapewnia ściółka z foli.
Kiedy siać ogórki?
Im wcześniej tym lepiej, ale należy uwzględnić wymagania ogórka, który należy do roślin ciepłolubnych. Dlatego do uzyskania dobrych wschodów konieczna jest temperatura gleby na poziomie 14˚C, i wilgotność 80-90%. Zazwyczaj takie warunki mają miejsce koło połowy maja. Do zbioru ręcznego polecana jest uprawa w rozstawie siewu 1,8-2 m między rzędami, a w rzędzie 2 nasiona co 30 cm (co daje 33-38 tys./ha). Tam gdzie zbiory realizowane są samolotem rozstaw miedzy rzędami może wynosić 1,5 m i siew co 30 cm w rzędzie po 2 nasiona (45 tys./ha).
Przykrycie agrowkókniną po siewie nasion sprzyja lepszym wschodom, wyrównanemu i bardziej dynamicznemu wzrostowi młodych roślin. Agrowkóknina chroni też rośliny przed wiosennymi przymrozkami. Istotna jest ochrona młodych rośliny przed wiatrem. Dzięki takim działaniom zbiory ogórków z plantacji przykrywanych można rozpocząć 7-10 dni wcześniej względem plantacji nieprzykrywanych. Zazwyczaj owocowanie ogórka rozpoczyna się 50-60 dni od kiełkowania nasion. Bardzo ważne jest, by rośliny do momentu pierwszych zbiorów były jak najlepiej rozbudowane wegetatywnie, co będzie gwarantowało dobre plonowanie.
| Optymalne warunki do wzrostu ogórka to: Temperatura gleby około 20°C Temperatura powietrza 20-25°C (w nocy 18-20°C) |
W bardzo gorący dzień ewaporacja z 1 ha ogórków sięga 80 tys. litrów wody – takie ilości są odprowadzane przez rośliny. To wskazuje jak duże są potrzeby wodne roślin. W słoneczne dni konieczne jest nawanianie praktycznie codziennie, a na glebach lekkich nawet kilkukrotnie w ciągu dnia.
Zbiór ogórków – lepiej z „samolotu”
Ważne jest by nie opóźniać pierwszych zbiorów ogórka. Zebranie ich pozwoli na wyrównane dorastanie kolejnych owoców i równomierne kwitnienie roślin. Rośliny będące w dobrym balansie powinny mieć już gotowe do zbioru owoce, ale też kwiaty , które zapewnią równomierne dalsze plonowanie. Zbiór ogórka realizowany z samolotu jest bardziej efektywny, a dzięki większemu zagęszczeniu roślin możliwy do uzyskania plon jest wyższy. Rośliny nie są niszczone podczas zbiorów, a więc utrzymane w lepszej kondycji.
Rośliny, które są przerzucane podczas ręcznego zbioru, potrzebują około 3 dni na powrócenie do normalnego wyglądu (odpowiedniego ułożenia liści względem słońca). To w efekcie ma duże przełożenie na finalny plon uzyskany z plantacji.
Partenokarpiczne odmiany ogórka zapewniają równe, proste owoce, bez tendencji do przerastania. Takie ogórki są też wygodne do sortowania. Idealne do przetwórstwa ogórki powinny mieć stosunek długości do szerokości wynoszący 3-3,3. Z dobrze prowadzonych plantacji z wykorzystaniem nowych technologii plony ogórków mogą wynosić nawet 80-100 ton z ha. Taki wynik zapewni dobry zysk dla producenta.
Więcej szczegółowych informacji w webinarium jakie zorganizował nasz portal @Warzywapolpowe.pl w marcu 2021:
