11 marca nasz portal warzywapolowe.pl zorganizował webinarium poświęcone uprawie ogórka gruntowego – uprawie ukierunkowanej na wysoki plon handlowego o odpowiedniej jakości. Zaproszeni goście wskazywali na aspekty agrotechniczne uprawy tego warzywa, omówili polecane do uprawy towarowej odmian oraz kwestie związane z nawożeniem. W pierwszej części przybliżymy agrotechniczne aspekty uprawy ogórków, które warto uwzględnić w technologii uprawy tego ciepłolubnego warzywa.
Co lubi ogórek, a czego nie toleruje ?
Aspekty agrotechniczne i wymagania ogórka gruntowego omówił Marcin Pawlak z firmy Rijk Zwaan. Zwracał uwagę na wykorzystanie czarnej folii do ściółkowania oraz dodatkowego okrycia roślin agrowłókniną dla przyśpieszenia początkowego wzrostu roślin. Standardowy termin siewu dla ogórka podawany był zazwyczaj na okres 12-15 maja, ale nie zawsze jest to miarodajne. Wyznacznikiem terminu siewu powinna być temperatura gleby wynosząca minimum 14°C na głębokości siewu (gdy temperatura będzie niższa wschody będą wydłużone). Planując termin siewu ogórka gruntowego należy obserwować swoje pole i pogodę jaka jest prognozowana na najbliższe dwa tygodnie. Jeśli jest zimno i mokro warto wstrzymać się z wysiewami nasion, gdyż wtedy wschody mogą być wydłużone lub nierównomierne, a w konsekwencji często konieczne jest ich ponowienie. Nasiona ogórka wysiewa się na głębokość około 2 cm. Standardowy rozstaw to przy zbiorze ręcznym 1,8-2 m między rzędami, a w rzędzie 2 nasiona co 30 cm (co daje 33-38 tys. nasion/ha); przy zbiorze samolotem rozstaw miedzy rzędami powinien wynosić 1,5 m a w rzędzie 2 nasiona co 30 cm (co daje 45 tys. nasiona/ha).
Każde 10 t zebranego ogórków, zabierane jest 15 kg N, 7 kg P2O5, 24 kg K2O oraz 2 kg MgO. To wskazuje na konieczność ciągłego dostarczania składników odżywczych w trakcie zbiorów, tak by możliwe było dalszego prowadzenie zbiorów (więcej o nawożeniu ogórków w kolejnej części)
Ogórek jest wymagającą rośliną jeśli chodzi o wymagania wodne – 1 ha plantacja zużywa w słoneczny dzień nawet 80 ty. litrów na ewpotranspirację. Niedostatek wody jest przyczyną zrzucania zawiązków czy tworzenia się pustych przestrzeni w ogórkach. Najlepszym dobrym wyznacznikiem dobrego uwilgotnienia gleby jest miałkość gleby na której rośnie ogórek. Zbiory ogórków mogą być realizowane ręcznie lub z wykorzystaniem tzw. „samolotów”. To drugie rozwiązanie wymaga zaangażowania dużej liczby pracowników do zbioru (wypełnieni wszystkich stanowisk na maszynie zbierającej), ale rośliny są mniej niszczone i pozostają w lepszej kondycji przez cały okres zbiorów, względem plantacji zbieranych ręcznie. Bardzo istotne jest rozpoczęcie pierwszych zbiorów w optymalnym terminie, gdyż zebranie pierwszych owoców pobudza rośliny do tworzenia kolejnych zawiązków. Zazwyczaj szczyt zbiorów ogórków przypada w naszych warunkach w lipcu, po czym następuje pewna przerwa konieczna na regenerację roślin i ponownie intensywne zbiory mogą być kontynuowane we wrześniu, niekiedy aż do przymrozków.
Rośliny ogórka potrzebują około 3 dni by ponownie ustawić liście w kierunku słońca. Tak więc im bardziej liście są sfatygowane w czasie zbiorów, tym dłużej trwa regeneracja roślin po każdym zbiorze.
Zagadnienia agrotechniczne związane z uprawa ogórka gruntowego poruszył w swoim wystąpieniu również Paweł Bednarek z firmy Bejo Zaden. Podkreślał, że ciekawą alternatywa przy uprawie ogórków może być wysadzanie gotowej rozsady wyprodukowanej w tacach z 54 lub 96 otworami. Ważny jest też dobór odmian do uprawy. Obecnie w towarowej produkcji przeważają już odmiany partenokarpiczne, które charakteryzują się silnym systemem korzeniowym i bardziej wzniesionym pokrojem, ułatwiającym przewietrzanie i zbiory. Zazwyczaj charakteryzujące się wysoką genetyczną odpornością lub wysoką tolerancją na choroby. Przy ich uprawie należy zwrócić uwagę by w odległości co najmniej 300 m nie były uprawiane odmiany z przewagą kwiatów żeńskich
Plantacje ogórka ściółkowane i okrywane
O korzyściach zastosowania agrowłókniny i folii w uprawie ogórka mówił Andrzej Karwat z firmy Agrimpex. Do ściółkowania rzędów gdzie rosną ogórki można wykorzystać czarną agrowłókninę Pegas Agro 50g lub czarną folię PE stabilizowanej na promienie UV. Najczęściej stosowane są materiały o szerokości 106 cm. Bardzo ciekawą alternatywą dla ściółek syntetycznych jest używanie do ściółkowania gleby folii biodegradowalnej ecovio® (produkowana przez BASF) na bazie maczki kukurydzianej i z dodatkami wpływającej na wytrzymałość folii. Tego typu produkt wytrzymuje wszelkie procesy związane z rozkładaniem folii, a po zakończeniu użytkowania może być wymieszany z glebą gdzie ulega rozkładowi. Odchodzą więc wszelkie prace z uciążliwym zbieraniem tradycyjnych materiałów ściółkujących po zakończeniu produkcji. Uwzględniając związane z tym koszty okazać się może, że tego typu rozwiązanie pozwoli na obniżenie kosztów produkcji. Andrzej Karwat przypomniał że przy zakupie materiałów do ściółkowania gleby można skorzystać z usługi bezpłatnego ich rozkładnia na polu wraz z formowaniem zagonów (konieczne jest jedynie pokrycie kosztów transportu maszyny i zapewnienie odpowiedniego ciągnika do pracy z nią).
Kolejnym interesującym produktem dla producentów ogórka gruntowego jest biała agrowłóknina do okrywania plantacji w pierwszym okresie wzrostu. Można do tego celu używać agrowłókniny Pegas Agro 19g/m2 lub Agro-Marina 21 g/m2 – tkanina o podwyższonych właściwościach pod względem przepuszczalności wody. Okrycie w początkowym okresie uprawy (wschody i wzrost roślin), wpływa na podwyższenie temperatury gleby i powietrz w otoczeniu roślin, sprzyja szybszym i bardziej wyrównanym wschodom, a młode rośliny chroni przed silnymi wiatrami i intensywnym słońcem, równocześnie zabezpiecza przed szkodnikami jak śmietka. Tkaniną taką można przykrywać całą powierzchnię pola lub tylko pasy, w których posadzone zostały rośliny. W przypadku odmian, które mają kwiaty męskie i żeńskie, okrycie należy zdjąć przed rozpoczęciem kwitnienia, a w przypadku odmian partenokarpicznych można pozostawić okrycie aż do momentu rozpoczęcia zbiorów. Dzięki przykryciu agrowłókniną zbiory ogórka mogą znacznie przyśpieszone i rozpocząć się już 14 dni po kwitnieniu, podczas gdy bez przykrycia zbiory rozpoczynają się zazwyczaj 21-28 dni po kwitnieniu. Ważną kwestią jest też fakt ochrony roślin przed wiatrami, na które ogórek jest bardzo wrażliwy.
W kolejnych częściach opowiemy o odmianach ogórka rekomendowanych na plantacje towarowe oraz aspektach nawożeniowych na jakie trzeba zwrócić uwagę. Całe webinarium można obejrzeć na poniższym filmie:
