W drugiej połowie października Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z s. w Karniowicach wraz z Katedrą Ogrodnictwa UR w Krakowie zorganizowali konferencję pt. Technologia uprawy selera w świetle założeń Europejskiego Zielonego Ładu. Pierwsza część wydarzenia miała charakter warsztatów w Warzywniczej Stacji Doświadczalnej UR w Mydlnikach. Podczas niej przedstawiono doświadczenia z uprawami selera naciowego i korzeniowego prowadzonych metodami ekologicznymi.
Porównanie wzrostu i plonowania
Pierwsze z doświadczeń polegało na porównaniu wzrostu i plonowania trzech odmian selera korzeniowego w ekologicznej uprawie polowej. Badaniami objęto odmiany holenderskiej firmy Novisem: standardową Alpha i nowe – Calgary F1 i Boston F1. Rozsadę wyprodukowano w szklarni wysiewając 22 marca podkiełkowane i otoczkowane nasiona bezpośrednio do tac wielokomórkowych o 96 otworach. Rośliny w fazie 4-5 liści wysadzono 30 maja w rozstawie 70 x 25 cm (po 320 szt. z każdej odmiany). W stacjonarnym tunelu wysokim typu Farmer STN 070 wykonano doświadczenie z selerem naciowym uprawianym w rozstawie 70 x 30 cm.
Nasiona odmian firmy Novisem: Giotto F1 (standard) oraz NOV7582 F1 (nowa odmiana) były wysiane 1 czerwca, a rozsadę z tac o 96 otworach, posiadającą po 4-5 liści wysadzono 14 lipca. W uprawach wykorzystano nawozy dopuszczone do produkcji ekologicznej, tj. Bioilsa (6-5-13) oraz pogłównie NaturalCrop SL. Doświadczenie w tunelu było częścią eksperymentu polegającego na wykorzystaniu nawozów zielonych prowadzonych nieprzerwanie od 8 sezonów. Mają one na celu wzbogacenie gleby w składniki pokarmowe i poprawienie jej właściwości fizycznych w celu uzyskania plonu różnych gatunków warzyw o wysokiej wartości biologicznej. W tym roku na przełomie zimy i wiosny wysiano jako przedplon rzodkiew oleistą i nostrzyk, które zostały ścięte, a następnie wprowadzone do gleby za pomocą glebogryzarki przed posadzeniem selera naciowego i pietruszki naciowej. Trzecią część tunelu stanowiła kontrola pozostająca bez roślin przedplonowych. Uprawa mechaniczna gleby w tunelach jest minimalizowana na tyle na ile to możliwe. W wybranych latach rośliny uprawiane na zielony nawóz są koszone, a biomasą niektórych (np. bobu) ściółkuje się międzyrzędzia roślin warzywnych uprawianych z rozsady – tłumaczył prof. Piotr Siwek z Katedry Ogrodnictwa UR.
Oceniane parametry
Oprócz plonu i składu chemicznego warzyw bada się również zasobność gleby i jej właściwości fizyko-chemiczne i zmiany zawartości materii organicznej. Jak wyjaśniła dr hab. Iwona Domagała-Świątkiewicz, prof. URK biomasa zielona szybko się rozkłada i mineralizuje z wydzieleniem CO2, udostępniając składniki mineralne przyswajalne przez rośliny warzywne. Efekt ten jest jednak stosunkowo krótkotrwały. Inaczej jest z częścią podziemną, ponieważ korzenie są zdrewniałe, zbudowane z ligniny, która długo się rozkłada. W procesie humifikacji przeobrażają się w trwałe związki próchniczne. Ponadto pozostawione korzenie napowietrzają glebę, ponieważ tworzą szczeliny, które następnie są zasiedlane przez korzenie roślin warzywnych.
Pierwsze efekty prowadzonych badań na pomidorach były niewielkie, czego dowodem było uzyskanie wyższych plonów w obiekcie kontrolnym. Niemniej jednak w kolejnych latach wprowadzania biomasy w glebie zachodziły stopniowo oczekiwane zmiany. Dobrym tego przykładem były ubiegłoroczne doświadczenia ze szczepioną oberżyną, która osiągnęła znaczące rozmiary i wydała bardzo wysoki plon handlowy owoców. Równie dobrze zapowiada się tegoroczny seler naciowy – podkreślił prof. Piotr Siwek. Stanowi to dowód na celowość poprawy właściwości gleby i zawartości materii organicznej oraz długofalowe oddziaływanie „nawozów zielonych”.
Doświadczenia w certyfikowanym ekologicznie tunelu obarczone są pewnym ryzykiem fitosanitarnym, którego nie da się uniknąć ze względu na specyficzne warunki mikroklimatyczne występujące w tunelu. Wysoka wilgotność powietrza (za sprawą dużych amplitud między dniem i nocą) i wysoka temperatura sprzyjają rozwojowi chorób i szkodników.
W kolejnej części zostanie przedstawiona charakterystyka odmian selerów wykorzystanych w doświadczeniu oraz zalecenia agrotechniczne specjalistów z firmy Rol-Spec.
