Polscy rolnicy wyprodukowali w tym roku ok. 3,8 mln t warzyw gruntowych – to wartość zbliżona do tej, z roku ubiegłego, choć pogoda w tym sezonie nie rozpieszczała rolników. Bardzo dużo zależało od pory roku i regionu – podczas, gdy niektóre uprawy mocno ucierpiały, w innych zanotowano spore wzrosty produkcji.
Pogoda w 2024
Jak wynika z Wynikowego szacunku głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2024 r., przygotowanego przez Główny Urząd Statystyczny, pomimo niesprzyjającej pogody wiosną i latem, produkcja warzyw utrzymała się na stałym poziomie.
W raporcie wskazano, że początek roku charakteryzował się nadmierną wilgotnością gleb, zwłaszcza w północno-wschodniej i południowo-wschodniej Polsce, co opóźniło prace polowe. Wschody warzyw z przełomu marca i kwietnia oceniono jako równomierne, jednak wskazano, że późniejszy niedobór wody spowolnił ich wzrost. Przymrozki z przełomu kwietnia i maja spowodowały straty, zwłaszcza na plantacjach nieokrytych.
Odnotowano także wystąpienie lokalnych opadów gradu, które również miały wpływ na wysokość plonów. Jednocześnie maj i czerwiec zapisały się pod znakiem dalszych niedoborów wody, które częściowo zrekompensowały opady w lipcu – prowadząc jednak często do zwiększenia presji chorób grzybowych i szkodników.
Wysokie temperatury latem przyspieszyły wegetację warzyw, jednak przy jednoczesnych deficytach wody wymuszały na producentach stosowanie nawadniania. Warunki pogodowe unormowały się dopiero we wrześniu i październiku, zapewniając spokojniejsze zakończenie sezonu i zbiory, a także dobre plony warzyw odmian późnych.
Produkcja warzyw 2024
Łączne zbiory warzyw według GUS osiągnęły poziom 3,8 mln t. Zbiory kapusty wyniosły 571,2 tys. t – to o 9,1% mniej niż przed rokiem. Produkcja kalafiorów została oszacowana na 108,1 tys. t – o 14,8% mniej niż w 2023 r. Zbiory brokułów były niższe o 2,3% (77,2 tys. t). GUS podkreśla jednak, że spadki dotyczyły przede wszystkim odmian wczesnych tych warzyw. Zbiory cebuli były wyższe o 6,6%, głównie za sprawą większego areału. Zbiory marchwi wyniosły 559,4 tys. t (mniej o 3,1%), a buraków na 240,7 tys. t (mniej o 4,8%). Zmniejszeniu uległy także zbiory ogórków gruntowych – o 14,1% i wyniosły 112,7 tys. t.
W przeciwieństwie do powyższych liczb, o prawie 1/5 zwiększyły się zbiory pomidorów gruntowych – osiągając 203,4 tys. t. Produkcja pietruszki wzrosła o 2,5% osiągając poziom 151,8 tys. t, a selerów korzeniowych zmalała o 5,9% (99,9 tys. t).
Zbiory kukurydzy cukrowej oszacowano na 160 tys. t (+4,0%), a łączną produkcję dyni, kabaczków i cukinii na 425,2 tys. t (+5,3%). Zbiory wszystkich pozostałych warzyw gruntowych oszacowano na 446,4 tys. t.
Nie najgorszy rok dla ziemniaków
Zbiory ziemniaków w tym roku oszacowano na 5,9 mln t, a to o 5,9% więcej niż przed rokiem. Jednak z powodu niesprzyjającej pogody potencjał plonotwórczy ziemniaków nie został wykorzystany w pełni. Wskazano, że jakość bulw była gorsza niż w 2023 r. Powierzchnia upraw ziemniaka wzrosła w tym roku o ok. 4% wynosząc ok. 0,2 mln ha, a przeciętny plon z hektara o ok. 2%, wynosząc 302 dt/ha.