W ostatnich sezonach areał ogórka polowego w Polsce nieco się skurczył, jednak kraj nasz pozostaje jednym z najważniejszych graczy na rynku tego warzywa w Europie. W sezonie 2022 powierzchnia uprawy ogórków w Polsce wynosiła 5852 ha. Plantacje, by mogły pozostać produktywne przez możliwie długie „okno” zbiorów, muszą odznaczać się wysoką zdrowotnością. Niestety, groźną chorobą, która ogranicza zdolność roślin do wydawania plonu, niezmiennie jest mączniak rzekomy, a także – w przypadku bardziej podatnych odmian – również mączniak prawdziwy. Na domiar złego, coraz częściej na gruntowych kwaterach ogórkowych napotkać można czarną zgniliznę dyniowatych. Jak poradzić sobie z tymi zagrożeniami?
Groźne choroby – jak je rozpoznać. Mączniak rzekomy.
Mączniak rzekomy wybija się na pierwszy plan wśród najgroźniejszych i powszechnych chorób ogórka polowego. Na spodniej stronie liści zainfekowanych roślin spostrzec można sporangiofory. Mają one wizualnie postać nalotu o barwie od ciemnoniebieskiej lub fioletowej do czarnej. Z kolei na wierzchniej powierzchni liści pojawiają się żółte przebarwienia, które stopniowo ciemnieją. Rudawe już plamy sukcesywnie zwiększają swą powierzchnię niszcząc liście roślin.
Mączniak prawdziwy dyniowatych na ogórku
Z kolei mączniak prawdziwy dyniowatych na ogórku, powodowany przez grzyby Erysiphe cichoracearum i Sphaerotheca fuliginea, występuje co prawda głównie na ogórkach w uprawie szklarniowej, ale może się pojawić również na tych rosnących w otwartym gruncie. Zwykle pierwsze objawy choroby występują w fazie owocowania ogórka, czyli od połowy lipca do sierpnia. Na górnej stronie liści pojawiają się plamy białego mączystego nalotu. Stopniowo nalot rozprzestrzenia się na całej powierzchni liścia, a także na ogonki liściowe i pędy.
Czarna zgnilizna zawiązków i pędów dyniowatych
Na plantacjach gruntowych coraz częściej obserwowana jest choroba, która jeszcze niedawno ekonomiczne zagrożenie stanowiła w uprawie ogórka wyłącznie pod osłonami – czarna zgnilizna zawiązków i pędów dyniowatych. Wywołuje ją grzyb Didymella bryoniae. Charakterystycznym objawem są brązowe zmiany przy podstawie łodygi, ale z czasem występujące też na pozostałych częściach pędu.
Na tych zmianach pojawiają się nieco jaśniejsze, bursztynowe krople. Później przebarwienia pokrywane są przez czarne
plamki – owocniki z zarodnikami grzyba. Na liściach objawy przybierają postać okrągłych i podłużnych zmian. Najistotniejszym objawem jest jednak wewnętrzna zgnilizna owoców.
Jak zapobiegać i zwalczać
Firma BASF oferuje plantatorom ogórków gruntowych szeroki arsenał pewnych, wielokrotnie sprawdzonych narzędzi. Jednym z nich jest Cabrio Duo 112 EC. Preparat ten może być stosowany zapobiegawczo lub w chwili pojawienia się pierwszych symptomów mączniaka rzekomego na ogórkach. Maksymalna liczba zabiegów z użyciem tego środka to trzy na sezon, a przypadają one od fazy całkowicie rozwiniętego pierwszego liścia właściwego na pędzie głównym do fazy pełnej dojrzałości owoców. Należy przy tym zachować interwały nie mniejsze niż 7, a najlepiej 10 dni. Zalecana dawka do jednorazowej aplikacji wynosi 2,0-2,5 l/ha. Cabrio Duo 112 EC wysoką efektywność
działania zawdzięcza swojej kompozycji – zawiera dwie substancje aktywne z odmiennych grup chemicznych – dimetomorf i piraklostrobinę. Wartościowym orężem w walce o wysoki plon ogórka jest także Enervin®, nowy produkt z oferty firmy BASF. Można stosować go od fazy, gdy na pędzie głównym widoczny jest zawiązek pierwszego pąka kwiatowego na wydłużonej szypułce, do pełnej dojrzałości nasion i owoców. Środek zawiera ametoktradynę, związek z grupy pochodnych pirymidynoamin. Może być stosowany dwukrotnie w sezonie, a dawka do jednorazowego użycia wynosi 1,2 l/ha. Szczególnie wartościową propozycją firmy BASF dla plantatorów ogórka polowego jest Dagonis®,
który zawiera kompozycję dwóch substancji aktywnych – difekonazolu i fluksapyroksadu. Stosowany jest zapobiegawczo i interwencyjnie przeciw mączniakowi prawdziwemu, ale wykazuje też silne działanie ograniczające występowanie grzybów z rodzaju Didymella. Zwalcza zatem również czarną zgniliznę dyniowatych. Dagonis® w sezonie może być użyty trzykrotnie, a dawka do jednorazowego zastosowania wynosi 1 l/ha. Środek można wykorzystywać zapobiegawczo lub natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych objawów choroby, od fazy pierwszego kwiatostanu, gdy otwarty jest pierwszy kwiat, do fazy pełnej dojrzałości, gdy owoce osiągają typową barwę. Cabrio Duo 112 EC ma zaledwie 1-dniową karencję, a Enervin® i Dagonis® – 3-dniowe, co ułatwia ich stosowanie i czyni je bezpiecznymi dla konsumentów.
materiał informacyjny od firmy BASF Polska
