W tym sezonie mamy do czyniania z wyjątkowo wysokim poziomem cen zbytu cebuli. Cena dla plantatora za cebulę workowaną przekracza już 4 zł/ka. Blisko 1 euro/kg kosztuje też cebula w Holandii. Są jednak ujemne aspekty tak wysokich cen, a mianowicie spadek popytu na cebulę.
Dlaczego w tym sezonie cebula jest taka droga?
Można by powiedzieć, że sezon 2022/23 jest rekordowy jeśli chodzi o ceny cebuli w tym stuleciu. Warto by się zastanowić dlaczego? Otóż wszystko to spowodowała pogoda i niekorzystne warunki do uprawy cebuli w Polsce i niektórych europejskich krajach. W 2022 roku niekorzystny był przebieg pogody wiosną w czasie siewów i wschodów cebuli. Negatywny wpływ na przebieg wegetacji miało także chłodne lato i deszczowe zakończenie sezonu, kiedy to rozpoczęły się zbiory. To wszystko wpłynęło na niższe zbiory cebuli w Polsce, ale też gorszą jakość.
Wielu producentów nie zdążyło wykonać zabiegów fazorowania, nie wszędzie też cebula wykształciła dobrą łuskę – przypomina Tomasz Jazdon, właściciele gospodarstwa w Chobienicach, które specjalizuje się w uprawie cebuli i ziemniaków. Także warunki jesienią nie sprzyjały dobremu zasychaniu cebuli na pryzmach. W konsekwencji już w listopadzie i grudniu wielu producentów decydowało się na sprzedaż cebuli w obawie o utratę jakości. W wielu regionach Polski poważnym problemem są choroby odglebowe cebuli, które również obniżają parametry przechowalnicze.
Cebula w hurcie po 4 zł, w detalu nawet 7 zł/kg
Mamy połowę marca 2023, i w tym momencie cebule można sprzedać po około 4-4,5 zł/kg (w workach). Dla przypomnienia – w ubiegłym roku o tej porze cena cebuli (dla plantatora/dostawcy)wynosiła około 1,5 zł/g. Sprzedaż jest stabilna ale widać już w tym momencie, że zainteresowanie ze strony odbiorców cebuli nieco spadło. W sezonie 2022 mieliśmy niższe zbiory cebuli w całej Europie, stąd tak wysoki poziom cen w tym momencie. Pamiętajmy jednak, że już niebawem na rynku pojawi się świeża cebuli z Grecji, Egiptu i Hiszpanii. Przy tak wysokich cenach można się spodziewać importu cebuli do Polki w nadchodzących tygodniach – przypomina Władysław Tokarczyk, z Syngenta Polska. Również Tomasz Jazdon nie przewiduje dalszego wzrostu cen cebuli.
W tym momencie cena detaliczna cebuli przekracza już 6 zł/kg, a w niektórych punktach sprzedaży nawet 7 zł/kg. Wysoka cena zawsze wpływa na zmniejszenie popytu. Zwłaszcza przy obecnej inflacji, konsumencie kupują mniej i bardziej rozważnie – podkreśla Tomasz Jazdon.
Historia lubi się powtarzać
Rekordowo wysokie ceny cebuli w tym sezonie podkręcają nastroje wśród plantatorów. Z informacji od firm nasiennych i dystrybutorów wiemy, że już w lutym zaczynało brakować nasion cebuli niektórych odmian. To wpłynie na wzrost powierzchni uprawy cebuli w tym roku. Czy to dobrze? My uprawiamy cebule od wielu lat. Pamiętam sytuację gdy w 1994 roku cebula osiągnęła rekordowo wysokie ceny wynoszące w maju 1,9 zł/kg. Co się wtedy stało? Za dwa lata w 1996 roku ceny cebuli spadły do poziomu 2 groszy/kg i duża część trafiła na kompost bo nie było zainteresowania ze strony nabywców. Historia pokazuje, że takie skoki w produkcji nie są dla nikogo korzystne, wpływają na rozregulowanie rynku i drastycznie zachwiania cen – przypomina Pan Tomasz.
Co przyniesie sezon 2023?
Trudno w tej chwili prognozować. Na pewno areał prawy cebuli w Polsce zwiększy się względem minionego roku. Wielu producentów nastawionych jest na uprawę cebuli typu hiszpańskiego, która przeznaczona jest do szybkiej sprzedaży i obierania. Tak więc dobrej jakości rijnsburgery, przechowywane w optymalnych warunkach mogą mieć całkiem dobre ceny i zbyt w sezonie 2023/24. Czas pokaże, a wszystko jeszcze i tak może zweryfikować pogoda.
