Cebule typu hiszpańskiego – które wybrać w 2024 roku?

Producenci dobierając odmiany cebul do uprawy biorą pod uwagę wiele czynników. Jednym z nich jest typ hiszpański, który determinuje m.in. możliwość wczesnego wysiewu (są to w większości odmiany o krótkim okresie wegetacji) oraz uzyskanie dużego plonu handlowego przeznaczonego głównie na zaopatrzenie świeżego rynku i przemysłu. W artykule przedstawiam propozycje odmianowe cebul typu hiszpańskiego i mieszańców hiszpańsko-amerykańskich rekomendowanych przez przedstawicieli firm nasiennych m.in. podczas tegorocznych Targów Sadownictwa i Warzywnictwa. Firmy wymieniono w kolejności alfabetycznej.

Alseed

Firma Alseed jest m.in. dystrybutorem odmian cebul włoskiej hodowli De Corato Sementi. Segment cebul typu hiszpańskiego reprezentują m.in. Jady F1, Goldie F1 i Yellow Sweet Spanish. Jady F1 i Goldie F1 można przechowywać do 8-9 miesięcy. Jest to cecha wyróżniająca te odmiany względem konkurencji z tego segmentu. Jest to możliwe, dzięki bardzo mocnej, twardej łusce o barwie ciemnożółtej. Cebula ma łagodny smak i pozwala uzyskać wysoki plon handlowy. Z kolei Yellow Sweet Spanish jest odmianą ustaloną tworzącą wyrównane zgrubienia o kulistym kształcie i średnicy ok. 8 cm. Są pokryte żółtobrązową łuską. Tę odmianę wyróżnia silnie rozwinięty system korzeniowy, dzięki czemu wysoko plonuje nawet na polach nienawadnianych w wysokości nawet 100 t/ha i więcej. Yellow Sweet Spanish może być przechowywana bez strat do końca grudnia. Polecana szczególnie na sprzedaż bezpośrednią i na obieranie. Nasiona cebuli firmy De Corato Sementi są zaprawiane przeciwgrzybowo. Firma Alseed, zapewnia bardzo korzystną cenę nasion.

Bejo Zaden

W portfolio firmy Bejo Zaden znajdują się m.in. dwie krzyżówki typu amerykańsko-hiszpańskiego: Sedona F1 i Crocket F1. Pierwsza z nich jest cebulą wczesną (110 dni wegetacji) o średniociemnym kolorze łuski i wąskiej szyjce. Wyróżnia się dobrze rozbudowanym systemem korzeniowym, umożliwiającym uprawę również na stanowiskach bez linii kroplujących. Łuska jest mocna, silnie przylegająca. Sedona F1 jest odmianą wysoko plenną i bardzo dobrze się przechowuje. Crocket F1 pod wieloma względami jest podobną odmianą lecz o kilka dni późniejszą i z nieco ciemniejszą łuską. Przechowuje się bez problemu do końca marca. Zarówno szczypior i korzenie odmiany Crocket F1 mają silny wigor, który pozwala uzyskać rekordowe plony. Odmiana ma umiarkowaną odporność na fuzaryjną i różową zgniliznę korzeni.

Enza Zaden

W portfolio firmy Enza Zaden znajduje się jedna cebula typu hiszpańskiego – Vuelta F1, hodowli Takii Seeds. Charakteryzuje się ona mocnym systemem korzeniowym i atrakcyjnymi cebulami o dużym kalibrze. Pomimo dużej wielkości zgrubień to może być z powodzeniem uprawiana na w większym zagęszczeniu. Aleksandra Krzyżanowska rekomendowała odmianę Vuelta F1 do siewu w ilości 2,2-2,8 jednostek siewnych na hektar w uprawie na przemysł (obieranie) oraz 3-3,2 z przeznaczeniem „na worek”, pamiętając, że im większe zagęszczenie tym nieco mniejsze cebule w plonie. Rośliny tej odmiany mają szczypior zawsze wzniesiony, w dobrej kondycji zdrowotnej. Ilość wosku na ulistnieniu jest dość umiarkowana, co umożliwia lepszą penetrację środków ochrony roślin. Toleruje gleby problematyczne, związane m.in. z fuzariozą korzeni podobnie jak Iroko F1 – ciekawa kreacja łącząca cechy hiszpańskie (południowe) i rijnsburgera. Ulistnienie tej odmiany jest rozbudowane i stosunkowo kompaktowe, co ogranicza presję ze strony chorób grzybowych. Dojrzewa nieco wcześniej od klasycznych rijnsburgerów. Iroko F1 jest odmianą dedykowaną zwłaszcza na stanowiska, na których Fusarium i różowatość korzeni stanowią częstą przypadłość, ponieważ ma bardzo dobrą tolerancję na te choroby odglebowe.

Hazera

Z oferty tej firmy na uwagę zasługują trzy odmiany. Pierwszą z nich jest Meranto F1 (hodowla Hazera), wczesna odmiana, do przechowywania do połowy marca o łusce złotomiedzianej. Meranto F1 to odmiana dnia długiego o silnym wigorze, tworząca duże, kuliste cebule. Szczypior wzniesiony, intensywnie rosnący, pokryty dość silną warstwą woskową. Dzięki mocnej łusce i bardzo cienkiej szyjce możliwe przechowywanie do 6 miesięcy. Odmiana plonotwórcza, polecana na świeży rynek i dla przemysłu. Zalecana norma wysiewu: dla przemysłu 2,2-2,5 jedn./ha, na świeży rynek 2,5-3,0 jedn./ha. Termin siewu po 10 kwietnia. Odporności: różowienie korzeni (IR).

Rhino F1 (hodowla Hazera), to odmiana średniowczesna, nadaje się do przechowywania do końca lutego, ma łuskę słomkowożółtą, jest polecana do uprawy ekologicznej. Rhino F1 to odmiana dnia długiego (typ hiszpański) o bardzo dużych cebulach (średnica > 80 mm). Jak wszystkie tego typu odmiany powinna być wysiewana po 10 kwietnia. Roślina ma silny wigor i bardzo mocny system korzeniowy. W dobrych warunkach uprawy Rhino daje rekordowe plony. Tworzy idealnie kuliste, twarde i bardzo wyrównane cebule. Łuska jest słomkowożółta i mocna. Odmiana jest odporna na różowienie korzeni (IR). Polecana do obierania i sprzedaży na świeży rynek. Zalecana norma wysiewu ok. 2,5 jedn./ha do obierania, ok. 3 jedn./ha na świeży rynek.

Derek F1 (hodowla ISI Sementi) to odmiana średniopóźna w typie hiszpańskim, można ją przechowywać do marca, ma mocną łuskę o kolorze miedzianożółtym. Derek F1 to bardzo plenna cebula dnia długiego z możliwością przechowania do marca. Derek ma bardzo silny system korzeniowy i mocny wigor rośliny. Tworzy kuliste cebule w kalibrze 70+ mm. Łuska jest mocna i cebula może być zbierana maszynowo. Odmiana jest odporna na jarowizację pod warunkiem, że będzie wysiewana po 10 kwietnia. Ze względu na wysoki plon i duży udział cebul 70+ polecamy tę nowość do produkcji pod obieranie. Zalecane zagęszczenie 2,5–3,2 jedn./ha.

Nunhems

Marka Nunhems należąca do firmy BASF oferuje na rynek polski odmianę mieszańcową cebulę typu hiszpańskiego pn. Oloroso F1. To propozycja, która bardzo dobrze się obiera, ale może być nieco dłużej przechowywana (do końca marca). Dojrzewa po ok. 110-120 dniach tworząc cebule o miedzianym kolorze twardej łuski. Odmiana jest odporna na mechaniczne uszkodzenia. Nie choruje na choroby odglebowe i sprawdza się również na słabszych stanowiskach, w tym nienawadnianych. W roku 2024 firma wprowadziła na rynek 3 nowe odmiany mieszańcowe cebul w typie hiszpańsko-amerykańskim, w tym Utrero F1 oraz Glorioso F1. Utrero F1 jest wczesną odmianą ( ok. 119 dni) do przetwórstwa i przechowywania do końca marca. Odmiana o dużym potencjale plonowania i bardzo silnym systemie korzeniowym. Buduje bardzo duże cebule o ciemno miedzianej łusce. Zalecana na stanowiska nawadniane, gdzie pokazuje swój potencjał. Zdrowy silnie wzniesiony szczypior. Polecana szczególnie na intensywną produkcję. Glorioso F1 jest odmianą cebuli średnio-wczesną (ok. 130 dni) o bardzo dużym potencjale plonowania. Zalecana jest na stanowiska średnie i lepsze z nawadnianiem. Wykazuje mocny wigor wiosenny oraz bardzo dobrą zdrowotność. Cebule są wyrównane i twarde oraz posiadają dobrze rozbudowany system korzeniowy. Można ją przechowywać do końca marca. Odmiana przeznaczona do intensywnej produkcji.

PNOS Ożarów Mazowiecki

Spośród cebul Dariusz Kacprzak, dyrektor ds. sprzedaży nasion profesjonalnych z firmy PNOS Ożarów Mazowiecki rekomendował cebulę Amfora F1 hodowli MoravoSeed. Jest to mieszaniec typu hiszpańskiego z amerykańskim. Taka „mieszanka cech” umożliwia dłuższego przechowywanie i mocniejszą łuskę. Cebule tej odmiany są duże i bardzo duże, dzięki czemu znajdują przede wszystkim zastosowanie w obieralniach oraz gastronomii. Średnio cebule osiągają ok. 200 g ale praktyka pokazuj, że pojedyncze cebule mogą osiągnąć nawet 400 g w uprawach z mniejszym zagęszczeniem i z nawadnianiem. Bez wyśrubowanych parametrów można ją przechować do końca lutego.

Firma PNOS Ożarów Mazowiecki posiada w ofercie szeroką gamę cebul, na zdjęciu Dariusz Kacprzak – dyrektor ds. sprzedaży nasion profesjonalnych, fot. P. Bucki

Rol-Spec

W portfolio firmy Rol-Spec znajduje się szereg różnorodnych odmian cebuli włoskiej hodowli Cora Seeds. Typ hiszpański reprezentuje m.in. bardzo wczesna Mitika F1 o jasnej, słomkowożółtej łusce. Cebule tej odmiany wytwarzają silny system korzeniowy. Jest polecana na zaopatrzenie świeżego rynku, a z uwagi na wąską szyjkę również świetnie sprawdza się na zaopatrzenie podmiotów zajmujących się przetwórstwem. Pod przemysł w tym typie szczególnie rekomendowana jest średnio-wczesna odmiana Fundador F1. Zgrubienia cebulowe tej odmiany osiągają bardzo duży kaliber i  bardzo dobrze się obierają na maszynach. Toleruje gleby, na których jest zwiększone ryzyko ze strony Fusarium.

Sakata

Z oferty firmy Sakata pochodzi m.in. odmiana typu hiszpańskiego o nazwie Pegase F1. Jej zgrubienia mają kształt kulisty z lekko wydłużoną i cienką szyjką oraz łatwo odchodzącą, jasnożółtą łuską ułatwiającą obieranie. Pojedyncze cebule mogą osiągnąć ok. 8-9 cm średnicy, co przekłada się na wysoki plon. To odmiana średniowczesna, która może być składowana do dwóch miesięcy, lecz zazwyczaj sprzedaje się ją bezpośrednio z pola na świeży rynek lub do podmiotów przetwórczych. Posiada silny system korzeniowy oraz odporność na różowienie korzeni oraz Fusarium.    

Odmiana Pegase F1

Seminis

Z segmentu cebul typu hiszpańskiego w ofercie Seminisu znajduje się odmiana pod numerem SV4774NW F1. Jest ona ceniona przez producentów przede wszystkim z racji na duży kaliber cebul i wysoki plon (przewaga cebul o średnicy ponad 8 cm). Dzięki lekko wydłużonemu kształtowi zgrubień łatwo i szybko się obierają z małą ilością odpadów. Jak poinformował Piotr Dutkowski z Działu rozwoju produktu marki Seminis, od zeszłego sezonu pojawiła się w sprzedaży i na polach odmiana Tucannon F1. Jest jedną z najwcześniejszych odmian na rynku cebul typu hiszpańskiego. Ma bardzo duże zgrubienia cebulowe z pojedynczym stożkiem wzrostu i ciemną łuską. Są one twarde, dzięki czemu możliwe jest zbieranie ich kombajnem oraz przechowywanie do końca stycznia. Jest rekomendowana szczególnie na rynek przetwórczy.

Syngenta

Odmianą polecaną w segmencie cebul hiszpańskich od Syngenty jest sprawdzona od wielu lat odmiana Valenciana Tardia (Banko). Wiąże ona bardzo duże zgrubienia cebulowe kulistego kształtu z  dość dobrze jak na ten typ cebuli przylegającą, brązową łuską. Charakteryzuje je wysoki potencjał plonowania. Wyróżnia się znacznym przyrostem masy zgrubienia pod koniec okresu wegetacji. To odmiana średnio późna. Nowością na rynku cebul w typie hiszpańskim jest bardzo wczesna odmiana Prezo F1, cebula która, dała się poznać jako pretendentka pod pierwsze obieranie, również mechaniczne. Nadaje się na najwcześniejsze siewy, również przed 10 kwietnia, ponieważ nie wybija w pędy kwiatostanowe. Wiąże zgrubienia cebulowe o dużych rozmiarach pojedynczych cebul okrytych brązową łuską, dając bardzo wysokie plony.